کمک هزینه ازدواج تأمین اجتماعی
آرای صحیح شعب دیوان عدالت اداری
| ردیف | عنوان خواسته | نمونه رأی صحیح |
| ۱ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | واجد شرایط (حکم به ورود) |
| ۲ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | فقدان سابقه ۷۲۰ روز بیمه پردازی (حکم به رد) |
| ۳ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | بیمه‌شده اختیاری (حکم به رد) |
| ۴ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | حرف و مشاغل آزاد (حکم به رد) |
| ۵ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | افراد تحت تکفل (حکم به رد) |
| ۶ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | ازدواج مجدد (حکم به رد) |
| ۷ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | عدم ارائه مدارک مثبته ازدواج رسمی (حکم به رد) |
| ۸ | الزام به پرداخت کمک هزینه ازدواج | ایجاد سابقه از طریق نقل و انتقال سوابق بیمه‌ای (حکم به رد) |
مباحث حقوقی و نکات کاربردی
۱. برابر بند ۱۱ ماده ۲ قانون تأمین اجتماعی: «کمک هزینه ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه‌های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌شود» لذا کمک هزینه ازدواج به فرزندان بیمه شده قابل پرداخت نبوده و تنها بابت بیمه شده اصلی پرداخت می‌شود.
۲. تبصره ۱ ماده ۳ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ مقرر می‌دارد: «مشمولین این قانون از کمک‌های ازدواج و عائله‌مندی طبق مقررات مربوط برخوردار خواهند شد».
۳. برابر ماده ۸۵ قانون تأمین اجتماعی: «بیمه شده زن يا مرد كه براي اولين بار ازدواج مي كند مبلغي معادل يك ماه متوسط مزد يا حقوق با رعايت شرايط زير به عنوان كمك ازدواج پرداخت مي شود:
در تاريخ ازدواج رابطه استخدامي او با كارفرما قطع نشده باشد.
ظرف پنج سال قبل از تاريخ ازدواج حداقل حق بيمه هفت صد و بيست روز كار را به سازمان پرداخته باشد.
عقد ازدواج دائم بوده و در دفتر رسمي ازدواج به ثبت رسيده باشد».
۴. تبصره ۱ ماده ۸۵ قانون تأمین اجتماعی مقرر می‌دارد: «مزد يا حقوق متوسط موضوع اين ماده عبارت است از جمع دريافتي بيمه شده ظرف دو سال قبل از ازدواج كه به ماخذ آن حق بيمه پرداخت شده است تقسيم بر ۲۴».
۵. بر اساس دستور اداری شماره ۲۲۵۳۹/۵۰۱۰ مورخ ۱۳۸۱/۰۳/۱۳ حوز فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی: با عنایت به اینکه در پاره‌ای از موارد مبلغ کمک ازدواج بر اساس نحوه محاسبه مندرج در تبصره یک ماده ۸۵ قانون تأمین اجتماعی کمتر از حداقل دستمزد تعیین می‌گردد، لذا به منظور مسعادت به این دسته از بیمه شدگان در صورتی که مبلغ کمک ازدواج محاسبه شده از حداقل دستمز تاریخ ازدواج کمتر باشد، مبلغ قابل پرداخت به حداقل دستمزد سال وقوع عقد افزایش می‌یابد.
۶. تبصره ۲ ماده ۸۵ نیز اشعار می‌دارد: در صورتي كه طرفين عقد ازدواج واجد شرايط مذكور در اين ماده باشند كمك ازدواج به هر دو نفر داده خواهد شد».
۷. مستفاد از بند ۲ ماده ۸۵ قانون تأمین اجتماعی، فقط بیمه شدگان اجباری می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند و به بیمه شدگان اختیاری و حرف مشاغل آزاد دلیل نبودن رابطه کارگری و کارفرمایی، خدماتی از قبیل کمک هزینه ازدواج پرداخت نمی‌گردد. همچنین به مقرری بگیران بیمه بیکاری نیز کمک هزینه ازدواج تعلق می‌گیرد.
۸. شرط بیمه پردازی حداقل به میزان ۷۲۰ روز ظرف پنج سال، قبل از تاریخ ازدواج صرفاً به سوابق بیمه‌پردازی به صندوق تأمین اجتماعی اختصاص دارد و مستفاد از قانون نحوه تأثیر سوابق منتقله بر سازمان تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۸۰؛ «برای استفاده از مزایای مقرر در قانون تأمین اجتماعی، سوابق خدمت غیرمشمول قانون تأمین اجتماعی بیمه شدگان که بابت آن حق بیمه یا کسور بازنشستگی به صندوق بازنشستگی ذیربط پرداخت گردیده است، با انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی و مابه‌الاختلاف براساس محاسبات بیمه‌ای آن طبق قوانین و مقررات موجود صرفاً‌در تعیین مستمری بازنشستگی، از کار افتادگی و بازماندگان قابل احتساب می‌باشد مشروط بر آنکه افراد مزبور در زمان بازنشستگی دارای حداقل سابقه‌پرداخت حق بیمه مندرج در قانون تأمین اجتماعی باشند» لذا در محاسبه و احراز شرط ۷۲۰ حداقل روز سابقه بیمه‌پردازی، ظرف پنج سال قبل از تاريخ ازدواج، سوابق ایجاد شده ناشی از انتقال سوابق از سایر صندوق‌ها به صندوق تأمین اجتماعی، ملاک محاسبه نخواهد بود.
