کلیات و مبانی تدوین مقررات
مندرجات این فصل مشتمل است بر تاریخچه تدوین مقررات اداری و استخدامی در صنعت نفت. اصول خط مشی اداری و استخدامی، هدف از تدوین، تعاریف واژه ها و عبارات، چگونگی وضع و تفسیر مقررات، طرز استفاده از مجموعه مقررات که به منظور تسهیل مراجعه، اجرا و پرهیز از تعبیر و تفسیر غیرمتعارف تدوین گردیده است.
۱-۰۱- تاريخچه تدوين مجموعه مقررات اداراي واستخدامي در صنعت نفت
صنعت نفت در تدوين وبكارگيري بسياري از قوانين وخط مشي هاي اداري واستخدامي نسبت به ساير شركتها و سازمانهاي دولتي ايران سابقه دار تر و پيشرفته تر بوده ودر يسياري از مقررات مربوط به منابع انساني از جمله نظام طبقه بندي مشاغل، انتصاب و ترفيع، ارزشيابي عملكرد كاركنان ، سيستم حقوق ودستمزد ،انواع روش‌هاي آموزشي كاركنان قبل از تاسيس سازمان امور اداري واستخدامي وهمچنين در زمينه قوانين كارگري پيشقدم وپيشروبوده است. بنابراين با توجه به ويژگي خاص اين صنعت و عدم وجود صنايع و سازمانهاي مشابه در كشور وهمچنين بدليل پيشرفت‌هاي صنعتي و اداري شركتهاي عامل نفتي ، بسياري از روش‌هاي اداري و استخدامي از همان ابتدا توسط شركتهاي مذكور وضع و اجرا مي شده است. به تدريج گسترش فعاليت صنعت نفت و تشكيل كنسرسيوم نفتي وادغام شركت هاي عامل در شركت ملي نفت ايران، تهيه و تدوين مقررات اداري و استخدامي بعهده كارشناسان امور اداري اين شركت گذاشته شد.
پيش از سال ۱۳۴۰ هجري شمسي، مجموعه جامع و منظمي از مقررات اداري در سطح صنعت نفت وجود نداشت و شركت هاي عامل نفتي هر كدام آئين نامه ها و دستور العمل هاي مربوط به خود را به صورت پراكنده وبه شكل بخشنامه به واحدهاي تابعه ابلاغ مي نمودند.
اولين مجموعه مقررات اداري واستخدامي در سال ۱۳۴۰ توسط شركت هاي عامل به زبانهاي فارسي وانگليسي تهيه و به واحدهاي تابعه ابلاغ گرديد.. يك سال بعد شركت ملي نفت ايران با هماهنگي شركتهاي عامل نسبت به تدوين و تنظيم مجموعه مقررات اداري واستخدامي كاركنان به صورت جداگانه اقدام نمود. متعاقب آن در سال ۱۳۴۳ دومين مجموعه مقررات اداري واستخدامي به تفكيك كارمندي وكارگري توسط شركت ملي نفت ايران به زبان فارسي تهيه و تدوين شد.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران و با توجه به تغييرات بنيادي در ساختار سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور، بخشي از مقررات قبلي شركت دچار تغيير، تعديل و اصلاح و در مواردي نيز مقررات جديدي به آن اضافه گرديد تا اينكه اولين مجموعه مقررات اداري و استخدامي كارمندان وكارگران پس از پيروزي انقلاب اسلامي، در سال ۱۳۶۲ توسط اداره تدوين و هماهنگي مقررات اداري و استخدامي تهيه و به مديريت ها /شركت ها ابلاغ گرديد. پس از آن بطور مستمر با توجه به مصوبات هيئت مديره تغييراتي در مجموعه مقررات اداري واستخدامي صورت گرفته است.
در سال ۱۳۸۱ نيز مجموعه مقررات اداري و استخدامي (كارمند/ كارگري) تحت وب سايت با امكانات جستجو در متن در سايت وزارت نفت (www.nioc.com ) قرار داده شد كه دارندگان مجاز مجموعه مقررات با استفاده از كد رمز ورود قادر به دسترسي و بهره گيري از مجموعه مقررات و ديگر امكانات آن در شبكه اينترنت مي باشند.
۱-۰۲- اداره کل تدوين و هماهنگي مقررات اداري و استخدامي و وظايف آن
براساس سوابق موجود اولين نمودار سازماني تدوين مقررات اداري و استخدامي در شركت ملي نفت ايران مربوط به سال ۱۳۳۹ هجري شمسي مي‌باشد كه مطابق آن اداره مقررات و رويه‌هاي پرسنلي مستقيما زير نظر رئيس طرحها و خط مشي و بررسي‌هاي پرسنلي قرار داشته و از واحدهاي تابعه امور اداري يا اداره كل پرسنل محسوب مي شده است. متعاقب گسترش فعاليت‌هاي صنعت نفت و اضافه شدن شركتهاي اصلي و فرعي به آن، به ترتيب در سال‌هاي ۱۳۴۰ و ۱۳۴۳ تغييراتي در ساختار آن داده شد و عاقبت در سال ۱۳۵۷ تحت نظر مدير اداري شركت ملي نفت ايران قرار گرفت.
در تاريخ بيستم شهريور ۱۳۷۹ وزير نفت و رئيس هيئت مديره شركت ملي نفت ايران، طي دستوري، جايگاه سازماني اداره تدوين و هماهنگي مقررات اداري و استخدامي را زير نظر رئيس هيئت مدير قرار داد و بدنبال آن در تاريخ نهم بهمن ماه ۱۳۸۰ اداره كل تشكيلات و روش‌ها، ساختار سازماني تدوين و هماهنگي مقررات اداري واستخدامي را مجددا مورد بازنگري قرار داد. كليه فعاليت‌هاي اين اداره در دو محور و شاخه اصلي، “مطالعات و طرح‌هاي راهبردي” و “بررسي و هماهنگي مقررات و روش‌هاي اداري” به انجام مي‌رسد.
؟؟؟
اهم وظايف:
اداره کل تدوين و هماهنگي مقررات اداري و استخدامي مسئول مطالعه، بررسي و تجديد نظر در مقررات موجود، تهيه و تنظيم و پيشنهاد مقررات با در نظر گرفتن خط ومشي كلي شركت، نيازمندي‌هاي نيروي انساني، عمليات در حال گسترش صنعت نفت و تهيه دستورالعمل‌ها و راهنمايي واحدهاي اجرايي و نظارت در اجراي صحيح مقررات مصوبه مي باشد. تفسير مقررات موضوعه در موارديكه تعبيرهاي متفاوتي از آن استنباط گردد، تكميل و به روز نگهداري مجموعه مقررات اداري واستخدامي با توجه به آخرين تغييرات بعمل آمده در مصوبات و اطلاعيه ها و دستورالعمل‌ها بر عهد اين اداره مي‌باشد.
۱-۰۳- هدف از تدوين مجموعه مقررات اداري و استخدامي
مقررات اداري واستخدامي صنعت نفت ايران، به منظور آگاه ساختن مسئولين از خط مشي و رويه هاي مجري در امور مربوط به كارمندان در اين مجموعه گردآوري و تنظيم گرديده و در اختيار مقامات مجاز گزارده مي‌شود تا در تصميماتي كه هر مورد نسبت به كارمندان اتخاذ مي نمايند راهنما وحاكم باشد.
در تدوين و انتشار اين مجموعه وصول به هدف‌هاي زير مد نظر بوده است :
۱- حصول اطمينان از اينكه در روابط با كليه كارمندان اصول برابري و عدالت مراعات شده، از تبعيض جلوگيري به عمل آمده و وحدت عمل و هم‌آهنگي در زمينه امور مختلف اداري واستخدامي تامين گردد.
۲- استقرار اصولي كه موجب از بين رفتن هر گونه اصطكاك بين كارمندان و رفع سوء تفاهم نسبت به خط ومشي ورويه هاي جاري شده وضمن برقراري هماهنگي در جريان امور شركت در ايجاد روحيه سالم ومثبت در بين كارمندان و در نتيجه افزايش بازده كار آنان موثر افتد.
۳- ايقان به اين حقيقت كه با حصول هدف‌هاي فوق احساس تعلق به دستگاه در بين كارمندان ايجاد خواهد شد، به طوري كه خود را جزئي از خانواده نفت شناخته و حاضر به هر گونه از خود گذشتگي و فداكاري در قبال دستگاه شوند و اطمينان حاصل كنند كه سود اين امر در نهايت عايد خود آنان خواهد شد.
۴- تسهيل در مراجعه به اصول و موازين و خط مشي و رويه‌هائي كه براي حسن جريان امور شركت بوسيله هيئت مديره وضع ميگردد، تا بدين ترتيب حقي از كارمندان ضايع نشود.
۱-۰۴- تعاریف واژه ها و عبارات
واژه ها و عبارات زیر در این مجموعه به مفاهیمی به کار رفته که ذیلاً تعریف شده است، مگر آنکه از قرائن یا عرف معانی دیگری از آنها استنباط گردد.
۱-۰۴-۱- وزارت
سایر تعاریف بر حسب موضوع در فصول مربوط آمده است.
۱-۰۵- اصول خط مشي اداري و استخدامي صنعت نفت
هدف كلي و ثابت صنعت نفت اين است كه وظايفي را كه در قوانین مربوط و قانون اساسنامه شرکت‌ها مقرر نموده، به نحو احسن و بر طبق موازين اقتصادي و به نحوی كه منافع كشور و ملت ایران بنحو اكمل حفظ ومراعات گردد به انجام رسانده و در راه اعتلاء صنعت و حفظ و بقاء آن اهتمام و سعي كافي مبذول دارد.
به منظور اجراء اين مسئوليت خطير صنعت نفت ايران بايد كارمندان شايسته و مستعد را جذب، نگهداري و ضمن رشد و ارتقاي آنان از خدمات، معلومات و تخصص آنان حداكثر استفاده را بنمايد.
به همين جهت و براي نيل به هدف‌هاي فوق خط مشي اداري و استخدامي صنعت نفت برپايه اصول زير مي باشد:
۱- فراهم آوردن فرصت استخدامي مساوي براي افراد واجد شرايط بمنظور انتخاب شايسته ترين فرد.
۲- در نظر گرفتن شايستگي افراد براي انتصاب آنان به مشاغل موجود.
۳- كشف استعدادهاي نهفته وكمك به رشد وپيشرفت كارمندان وكسب حداكثر استفاده از توانائي آنان به منظور بهينه سازي امور وتوسعه وپيشرفت صنعت نفت جمهوری اسلامی ايران.
۴- رفع هر گونه تبعيض و اطمينان از اتخاذ رويه عادلانه نسبت به كليه كارمندان.
۱-۰۶- چگونگی وضع و تفسیر مقررات
مقررات اداری و استخدامی برای کلیه مدیران/ کارشناسان و کارمندان صنعت نفت لازم‌الاجرا است. هیچ یک از مقامات و مسئولین
در حال تکمیل…
واحدهاي امور اداري (امور كاركنان)
واحدهاي امور اداري شركتها مسئول اجراي مقررات و راهنمايي روساي اجرائي در انطباق تصميماتشان با مفاد اين مجموعه ميباشند. كسب راهنمايي از واحدهاي بررسي طرحها وهماهنگي مقررات اداري واستخدامي ويا تدوين وهماهنگي مقررات اداري واستخدامي در موارد استثنايي كه در مقررات پيش بيني نشده ويا در مواردي كه اجراي مقررات ابهام يا اشكالي وجود داشته باشد از وظايف واحدهاي اموراداري است .
در صورتيكه از مقررات تدوين شده بيش از يك استنباط به عمل آيد ، واحد هاي اموراداري مكلفند كه از تعبير وتفسير آن خوداري نموده ومراتب را جهت روشن شدن نمودن رويه واتخاذ تصميم به اطلاع واحدهاي بررسي طرحها وهماهنگي مقررات اداري واستخدامي ويا تدوين وهماهنگي مقررات اداري استخدامي برسانند .
واحد هاي بررسي طرحهاو هماهنگي مقررات اداري واستخدامي شركتهاي اصلي
در چهار شركت ملي نفت ايران ، شركت ملي پالايش وپخش فرآوردههاي نفتي ايران ،شركت ملي گاز ايران وشركت ملي صنايع يتروشيمي ،بر اساس ساختار سازماني ، حدود وثغور عمليات ، نيروي انساني و …….. واحدهاي بررسي طرحها وهماهنگي مقررات اداري واستخدامي با اهم وظايف ذيل فعاليت مي نمايند .
الف- بررسي ومطالعه ومقررات اداري واستخدامي مورد نياز شركت اصلي ذيربط وشركتهاي تابعه و ارائه پيشنهاد در زمينه اصلاح مقررات ويا ايجاد مقررات جديد به واحد تدوين وهماهنگي مقررات اداري واستخدامي .
ب- شركت در كميته هاوشوراهاي مشترك بررسي طرحها پيشنهادي .
ج- هماهنگي در اجراي يكسان مقررات مصوب .
د- پاسخگوئي وتفسير مقررات براي واحدهاي شركت اصلي وشركت هاي تابعه .
ه – استفسار از اداره تدوين وهماهنگي مقررات اداري واستخدامي در موارد ابهام ومورد سئوال .
طرز استفاده از مجموعه مقررات اداري واستخدامي
مجموعه مقررات اداري واستخدامي به دو صورت مجلد و الكترونيكي قابل دسترسي است .
۲- استخدام و حقوق
